Publikacje o Raciążu i Ziemi Raciąskiej

Historia Poczty Polskiej w Raciążu

 

HISTORIA POCZTY POLSKIEJ W RACIĄŻU

Początki funkcjonowania zorganizowanych usług pocztowych na terenie Polski związane są z tworzeniem się ośrodków władzy książęcej oraz królewskiej.  Zobowiązywało ono lokalnych przedstawicieli władzy do utrzymywania specjalnych pomieszczeń oraz dostarczanie koni dla przewożących informacje posłańców. Wprowadzenie prawa podwodów w średniowiecznej Polsce przypisuje się Bolesławowi Chrobremu, który utworzył rozbudowaną sieć komunikacyjną niezbędną do funkcjonowania administracji państwowej. Do rozwoju i upowszechnienia się w Polsce organizacji pocztowej przyczynił się rozwój handlu oraz poczta kupiecka, która swoją genezę wywodziła z potrzeby komunikowania się kupców w sprawach handlowych.  Do powstania stałej polskiej poczty przyczyniła się śmierć królowej Bony w 1557 r., gdyż król Zygmunt II August w celu wyegzekwowania spadku musiał utrzymywać stałą i regularną korespondencję z Włochami.  18 października 1558 – utworzenie Poczty Królewskiej, jako sformalizowanej instytucji publicznej, przez Zygmunta Augusta, który, ustanowił stałe połączenie pocztowe między Krakowem a Wenecją przez Wiedeń, za pomocą poczty, czyli koni rozstawnych”. 18 października jest oficjalnym świętem Poczty Polskiej.

"Warszawska Gazeta Policyjna " z 12 listopada 1864 roku informuje o mianowaniu kancelisty Władysława Ćwierczakiewicza pełniącym obowiązki ekspedytora poczt w Raciążu z pozostawieniem przy dotychczasowych obowiązkach.

"Wiadomości Codzienne"  z 14 listopada 1908 roku podaje, Oddział Pocztowy w Raciążu został przekształcony na Oddział Pocztowo - Telegraficzny.

 

Po I wojnie światowej, gdy powstało Państwo Polskie 1 stycznia 1919 roku została zorganizowana poczta w Raciążu przy ul. Płockiej 16 pod kierownictwem Śmigielskiego.

W roku 1920 objął kierownictwo urzędu pocztowego Alfons Zieliński, pozostał na tym stanowisku do 1930 roku.

                                                         ul. T. Kościuszki 7 z lewej strony Poczta

Z kolei na to stanowisko mianowany Jan Leszczyński, za jego kierownictwa urząd został przeniesiony do nowego lokalu przy ul. Tadeusza Kościuszki 7 (dom państwa Karwowskich)

.

                                  Wacław Nożewski

W miesiącu maju 1933 roku naczelnikiem urzędu został Wacław Nożewski pozostając na tym stanowisku do 4 września 1939 roku.

                                                                                                        ul.Wolności 13

 

W 1937 roku urząd został przeniesiony do nowego większego lokalu przy ul. Wolności 13 (przy Kościele).

Wybuch wojny spowodował zmiany organizacyjne. Czterech pracowników zostało zmobilizowanych, centrala telefoniczna pracowała w trybie ostrego dyżuru. Obwodowy urząd pocztowy polecił odesłać do Sierpca zapas znaczków i gotówki co zostało wykonane 2 września 1939 roku. W ostatniej chwili otrzymali polecenie ewakuacji w kierunku Warszawy. Zabrano ze sobą tylko dokumenty i rekwizyty imienne. Część personelu dotarła do miejscowości Kozłowice pod Żyrardowem zakopując tam rekwizyty imienne i dokumenty kasowe. Z panicznej ucieczki wszyscy pracownicy szczęśliwie wrócili do Raciąża w różnych terminach. Początkowo kierownictwo poczty objął kapitan niemieckiej armii, po nim Bogdan Szymański 1898-1962 (pochodzenia polskiego).

   

Bogdan Szymański 


        Bogdan Szymański z żoną Stanisławą

 

Wdowiec Szymański, który przed wojną mieszkał i pracował na poczcie w Olsztynie, został skierowany do Raciąża. W Raciążu poznał Stanisławę Konopkę, z którą wziął ślub. Dla miejscowego społeczeństwa okazał się życzliwym, ułatwiał wysyłanie paczek do obozów, nie dopuszczał anonimów do żandarmerii i gestapo. Po wojnie za zasługi został przywrócony do służby, gdzie  był Naczelnikiem Poczty Głównej w Olsztynie. W 1962 zmarł i został  pochowany na cmentarzu parafialnym w Raciążu.

Zygmunt Wolski został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego Stutthoff i tam został zamordowany. Były naczelnik Alfons Zieliński został aresztowany i wywieziony do obozu Dachau, tam zginął śmiercią męczeńską.

                   Zdzisław Macewicz

W styczniu 1945 roku kierownik Obwodowego Urzędu Pocztowego w Sierpcu Huras powierzył organizację poczty w Raciążu Zdzisławowi Macewiczowi, na którego apel powrócili do pracy: Wacław Nożewski, Ludwik Wolski, Józef Laskowski, Edward Znamiński, Seweryn  Smoliński, Jan Strzałkowski. Do pomocy starym pracownikom przyjęto Mieczysława Jarosza w charakterze montera kontraktowego. W tym składzie 1 lutego 1945 roku podjęto pracę nad uruchomieniem urzędu i odbudowy zniszczonej sieci telefonicznej. W ciągu 2 tygodni odbudowano około 70 km linii napowietrznej. Dnia 1 marca 1945 rozpoczęła się normalna praca. W 1952 roku wymieniono centralkę 50 na 100 numerową. Od roku 1948 zwiększył się obszar obsługi, powstało 8 rejonów i przyjęto nowych listonoszy: Adam Szymański, Józef Gołębiewski,  Zygmunt Rutynowski, Henryk Głowacki, Jan Gadomski, Władysław Sadowski, Antoni Puszcz i Józef Szczepański.

17 lutego 1951 roku zmarł  naczelnik Zdzisław Macewicz. Na jego miejsce powołano byłego naczelnika Wacława Nożewskiego (72 lata).

W 1951 tworzy się nowa agencja pocztowa w Gralewie. W 1952 w Krajkowie w  1953 w Uniecku a 1954 w Krzeczanowie i Drozdowie.  

15 grudnia 1952 roku zmarł naczelnik Wacław Nożewski z 50 letnim stażem pocztowym.

                  Józef Laskowski

Kierownictwo obejmuje Józef Laskowski.

Do urzędu pocztowego należał radiowęzeł (kołchoźniki), który został przeniesiony z pl. A. Mickiewicza 3 do urzędu pocztowego.

Do zasłużonych i nagradzanych pracowników różnym okresie należeli: Józef Laskowski, Mieczysław Jarosz, Jan Strzałkowski, Jan Brzeziński, Seweryn Smoliński, Janina Tucholska, Pelagia Derbin, Antoni Puszcz, Wiesława Cholińska, Teresa Pawelska, Danuta Romanewicz, Barbara Ryzińska, Janina Florkowska, Ryszard Rybicki, Stanisław Kowalczyk, Zofia Dziewierzyńska.

 

Od lewej:  Władysław Wawrowski - strażak. Pocztowcy: Karol Witkowski, Władysław Sadowski, Seweryn Smoliński,  ? Szczepański, Halina Laskowska, Jan Strzałkowski, Janina Tucholska, Józef Laskowski, Wiesława Cholińska, Jan Brzeziński, Antoni Puszcz.

Zdjęcia z archiwum Jana Nowakowskiego

Zofia Dziewierzyńska


                    Ryszard Rybicki

1 sierpnia 1972 mianowany został naczelnikiem Ryszard Rybicki

Antoni Puszcz w trakcie wykonywania obowiązków na rowerze 11 grudnia 1973 roku  został śmiertelnie potrącony przez samochód ciężarowy.

Stanisław Kowalczyk 29.września 1979 roku został zaatakowany przez psy w Kraszewie Gaczułty, wynikiem tego zdarzenia był pobyt w szpitalu 30 dni i późniejsza 30 dniowa rehabilitacja.

W czerwcu 1991 roku zmarł nagle Ryszard Rybicki, na jego miejsce mianowana została Teresa Szymańska.

 

                                                                   Zdj. Jan Nowakowski

W dniu 1 września 1993 roku uroczyście otwarto nowo wybudowany budynek poczty w Raciążu przy ul. Jana Kilińskiego 21.

W dniu 21 kwietnia 2014 roku nastąpiła zmiana na stanowisku naczelnika, Teresa Szymańska odeszła na wcześniejszą emeryturę, a na jej miejsce powołana została Joanna Przybysz.

Znowu przeprowadzka, 5 listopada 2015 roku przenosimy się na drugą stronę ulicy Jana Kilińskiego pod numer 22

 

            Polska Poczta, Telegraf i Telefon (PPTiT) – polskie przedsiębiorstwo państwowe działające w latach 1928-1991.         

4 grudnia 1991, zarządzeniem Ministra Łączności, w miejsce państwowej jednostki organizacyjnej „Polska Poczta, Telegraf i Telefon” powołano dwa oddzielne podmioty gospodarcze: państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Poczta Polska” oraz spółkę akcyjną Skarbu Państwa „Telekomunikacja Polska    

Na przestrzeni wielu lat, łącznicę w Raciążu obsługiwało wiele  kobiet: Halina Laskowska,  Jadwiga Stefańska, Janina Trzcińska,  Daniela Romanewicz, Elżbieta Borowa, Aldona Jackowska, Maria Teresa Puszcz, Ewa Siwik, Bożena Kluska, Maria Kopcińska, Janina Falkowska, Elżbieta Grala, Ludmiła Karwowska

Spis telefonów 1931 rok

 

      Spis telefonów 1939 rok

 

          

                                                                                                 

                                                                                                                                                                               Jan Chądzyński

Przypisy:

- Kroniki Poczty w Raciążu

- Zdjęcia Jan Chądzyński

- Zdjęcie udostępnił Jerzy Karwowski

- Archiwum Jana Nowakowskiego

Wyświetlony 968 razy Ostatnio zmieniany czwartek, 10 październik 2024 19:51
Więcej w tej kategorii: « Kasztelania. Kasztelanowie Raciąscy

O Wirtualnym Muzeum

 

  Misją naszego Muzeum Ziemi Raciąskiej jest dbanie o powierzone dziedzictwo kulturowe oraz upowszechnianie przeszłości i pamięci we współczesnym społeczeństwie. Mamy na celu stworzenie  możliwości zapoznania się z przedstawioną historią miasta w postaci zdjęć oraz artykułów.

 

Regulamin

Regulamin serwisu

Strony urzędowe Raciąża

Zapisz się na newsletter

Bądź na bieżąco z nowymi zasobami

 

 

„Stronę wykonano w ramach projektu: „Wzrost potencjału kulturalnego regionu poprzez rozwój infrastruktury kulturalnej w Gminie Miasto Raciąż” dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 oraz ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych  z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych”

Search